W ciąży pozamacicznej często nazywanej ektopową zapłodnione jajeczko rozwija się poza macicą. Jest to stan zagrażający zdrowiu, a nawet życiu kobiety, który wymaga opieki lekarskiej, nawet jeśli kobieta mieszka w kraju, w którym aborcja szpitalna jest zakazana. Najczęściej występuje u kobiet między 26 a 30 rokiem życia. W zależności od miejsca, w którym zagnieździła się komórka jajowa, może przybierać różną postać.
- Ciąża jajowodowa (99% przypadków), w której dochodzi do implantacji zapłodnionej komórki w jajowodzie, przy czym zarodek może rozwijać się w każdej części jajowodu.
- Ciąża jajnikowa ma miejsce w sytuacji, w której jajeczko rozwija się w jajniku lub na nim.
- Ciąża brzuszna (otrzewnowa), kiedy komórka jajowa rozwija się w jamie otrzewnowej lub na innym narządzie wewnętrznym. Jeżeli jajeczko znajduje się na samym końcu jajowodu i w tym miejscu połączy się z plemnikiem, może oderwać się i wpaść np. między pętlę jelita.
- Ciąża szyjkowa ma miejsce w sytuacji, w której zapłodnione jajeczko rozwija się poniżej ujścia wewnętrznego macicy poza jej jamą.
Ciąża ektopowa występuje niezwykle rzadko, dotyczy jednego, dwóch przypadków na 100. Wraz z rozwijaniem się ciąży może doprowadzić do pęknięcia narządu, który nie jest tak elastyczny, jak przystosowana do tego macica. Pęknięcie jajowodu może doprowadzić nawet do śmierci kobiety.
Tabletki poronne Mizoprostol i Mifepristone działające na mięśnie macicy nie zadziałają w przypadku, w którym ciąża rozwija się poza nią. Nawet jeśli wystąpi lekkie krwawienie, tkanka ciążowa wraz ze skrzepami krwi nie zostanie wydalona. W efekcie ciąża nadal będzie się rozwijała w narządzie, w którym początkowo się zagnieździła.
W początkowym okresie ciąża pozamaciczna najczęściej rozwija się bezobjawowo albo w sposób uniemożliwiający postawienie prawidłowej diagnozy. Wśród objawów może pojawić się krwawienie z pochwy, ból brzucha, ból miednicy, osłabienie, zawroty głowy, a nawet ból pleców, czy barku. Są one charakterystyczne również w przypadku występowania torbieli na jajnikach, poronienia naturalnego. Objawy takie często towarzyszą również normalnie przebiegającej ciąży.
W przypadku podejrzenia ciąży rozwijającej się poza macicą kobieta powinna wykonać test pozwalający określić poziom beta-HCG (hormonu znajdującego się we krwi podczas ciąży) albo badanie USG jamy macicy po szóstym tygodniu ciąży. We wcześniejszym stadium wykrycie ciąży pozamacicznej nie jest możliwe. Z tego powodu aborcja farmakologiczna powinna być poprzedzona badaniem USG.